Bascinethelm vs. Spangenhelm Helm
Tijdens de middeleeuwen was de ontwikkeling van harnassen cruciaal voor de bescherming van krijgers op het slagveld. Een van de meest prominente verdedigende elementen waren helmen, die een fundamentele rol speelden. In dit artikel verkennen we een gedetailleerde vergelijking tussen twee van de meest iconische helmen van die tijd: de bascinethelm en de spangenhelm. We analyseren hun kenmerken, voordelen, nadelen, evolutie en de impact die ze in de geschiedenis hebben achtergelaten.
Ontwerp en Kenmerken
De Bascinethelm
De bascinethelm is gemakkelijk te herkennen aan zijn ronde vorm en zijn algehele dekking, die zowel het hoofd als de nek van de krijger beschermde. Dit ontwerp viel op in de late middeleeuwen vanwege de combinatie van bescherming en mobiliteit.
- Materiaal: Hoofdzakelijk gemaakt van staal. In zijn vroegere versies werd gesmeed ijzer gebruikt.
- Opklapbaar vizier: Voorzien van een beweegbaar vizier dat aangepast kon worden aan het gewenste niveau van bescherming.
- Bescherming: De structuur bedekte volledig het hoofd en de nek.
Voordelen:
- Biedt volledige bescherming, waardoor schade door sneden en slagen aanzienlijk wordt verminderd.
- Het compacte ontwerp stond een grotere mobiliteit toe in vergelijking met andere gesloten helmen.
Nadelen:
- Het vizier kon het perifere zicht beperken.
- Het gebrek aan ventilatie kon ongemak veroorzaken tijdens langdurige gevechten.
- Zwaardere modellen veroorzaakten vermoeidheid bij langdurig gebruik.
De Spangenhelm
De spangenhelm, ook wel bekend als de segmenthelm, werd populair in de eeuwen VI en XI. Door zijn modulaire ontwerp was de helm eenvoudig te bouwen en daardoor een goedkope en effectieve optie.
- Structuur: Samengesteld uit metalen strips die verschillende stalen of bronzen platen met elkaar verbonden.
- Kegelvormig ontwerp: Ontworpen om slagen naar de zijkanten te leiden in plaats van deze direct te absorberen.
- Opties: Sommige modellen bevatten neusbescherming en wangflappen van metaal of leer.
Voordelen:
- Gemakkelijk te maken dankzij het gesegmenteerde ontwerp.
- Biedt extra beschermingsopties, zoals neusbescherming of oogbescherming.
Nadelen:
- In tegenstelling tot de bascinethelm bood hij geen volledige bescherming.
- De verbindingen tussen de stukken maakten de structuur op bepaalde punten kwetsbaarder.
Evolutie en Historisch Gebruik
Bascinethelm
De bascinethelm werd ontwikkeld als antwoord op de behoeften van infanterie en cavalerie, en werd een symbool van middeleeuws pantser vanaf de 14e eeuw. Echter, met de ontwikkeling van effectievere vuurwapens verloor hij aan relevantie en werd hij vervangen door robuustere gesloten helmen, zoals de cabasset, aan het einde van de 15e eeuw.
Spangenhelm
De spangenhelm heeft een oudere oorsprong en kwam via Iraanse nomadische stammen, zoals de Scythen en Sarmaten, naar West-Europa. Zijn populariteit nam toe tijdens de Hoge Middeleeuwen totdat eenvoudigere ontwerpen, zoals de neushelmen, de voorkeur kregen.